Çin’den ABD’ye Askeri ve Sivil Ürün İhracatına Kısıtlama

Çin Ticaret Bakanlığı, ABD savunma sanayisi üreticilerine askeri ve sivil ikili kullanıma sahip ürün ve materyallerin ihracatının yasaklandığını duyurdu. Bu adım, Joe Biden yönetiminin 2 Aralık Pazartesi günü Çin’e çip sektöründe ek kısıtlamalar getirmesinden hemen sonra geldi.

Çin Ticaret Bakanlığı’nın açıklamasına göre, savunma ve silah sistemlerinde yaygın olarak kullanılan galyum, germanyum, ve antimuan gibi önemli madenler ile süper sert materyallerin ABD’ye ‘ilke olarak’ ihracatı yasaklandı. Ayrıca, batarya ve yakıt hücrelerinin üretiminde kullanılan ve savunma ile uzay-havacılık sektörlerinde yaygın olan grafitin ihracatı da kontrol altına alınacak.

Nadir Metallerin Üretiminin Çoğu Çin’de

Çin, dünyanın nadir metallerinin yaklaşık yüzde 70’ini üretirken, küresel işleme kapasitesinin yüzde 85’ine sahip konumda bulunuyor. ABD Jeolojik Araştırma Kurumu (USGS) tarafından yapılan bir raporda, Çin’in galyum ve germanyum gibi kritik maddelerin ihracatının yasaklanmasının ABD ekonomisine 3,4 milyar dolarlık bir kayba neden olabileceği belirtildi.

Ayrıca, Çin’in ABD’nin ithal ettiği germanyumun yüzde 54’ünü ve antimuanın yüzde 63’ünü tedarik ettiği biliniyor. Ülke, dünyanın galyum üretiminin yüzde 89’unu ve grafit üretiminin ise yüzde 77’sini sağlıyor.

Pekin yönetimi, daha önce çip üretiminde kullanılan galyum ve germanyumun ihracatını 1 Ağustos 2023’ten itibaren kısıtlamıştı. Elektrikli araç bataryalarında kullanılan grafit ve türev ürünlerin ihracatı da 1 Aralık 2023’ten itibaren izne tabi kılınmıştı.

ABD, Çin’e Çip Sektöründe Ek Kısıtlamalar Getirdi

ABD, Joe Biden yönetiminin 2 Aralık Pazartesi günü Çin’e çip sektöründe ek kısıtlamalar getirmesinin ardından harekete geçti. ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 24 tip çip üretim donanımı ile yarı iletkenlerde kullanılan üç kategori yazılıma ihracat kısıtlaması getirdi. Ayrıca yapay zeka sistemlerinde kullanılan Yüksek Bant Genişlikli Hafıza (HBM) çiplerinin Çin’e ihracatı da yasaklandı.

Ayrıca, Ticaret Bakanlığı 140 Çinli şirketi ‘varlık listesine’ alarak ABD şirketlerinin bu şirketlere ihracatını kontrol altına aldı. ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, kısıtlamaların Çin’in çip teknolojisinin askeri amaçlar için kullanımını önlemeyi amaçladığını belirtti.

Bakan Raimondo, kısıtlamaların ABD’nin Çin’in askeri modernleşmesinde kullandığı ileri teknoloji çiplerin üretim kabiliyetini engellemek adına getirilen en güçlü önlemler olduğunu vurguladı.

Çin, ABD’nin İhracat Kontrollerini Eleştirdi

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, ABD’nin ihracat kontrollerini Çin’e karşı bir engelleme ve baskı aracı olarak kullandığını savundu. Sözcü Lin, kısıtlamaların tüm ülkelerin çıkarlarına zarar vereceğini vurgulayarak Çin’in şirketlerinin haklarını korumak için gerekli tedbirleri alacağını açıkladı.

Kısıtlamalar, Demokrat Partili Joe Biden yönetiminin Çin’e çip sektöründe uyguladığı kısıtlayıcı ve koruyucu tedbirlerin en yeni örneği oldu

Geçmişte Uygulanan Kısıtlamalar Nelerdi?

Biden yönetimi, Çin ile rekabet stratejisinin merkezine teknoloji transferinin engellenmesini koyarak ulusal güvenliğini korumayı hedefliyor. Başkan Biden’ın onayıyla yürürlüğe giren Çip ve Bilim Yasası, Çinli üreticilere ileri çip teknolojilerine erişimi kısıtlarken Washington’ın Çin’in bu sektördeki ilerlemesini engelleme niyetini gösterdi.

BIS, Çin’in en büyük bellek çipi üreticisi Yangzte Memory Technologies ve en büyük yarı iletken donanım üreticisi Naura Technology Group’u da içeren 31 şirketi ve kurumu İhracat Kontrol Listesi’ne almıştı.

Ayrıca, Başkan Biden, 10 Ağustos 2023’te, Çip ve Bilim Yasası’nın kabul yıl dönümünde imzaladığı başkanlık kararnamesiyle yarı iletkenler, mikro-elektronik, kuantum bilgi teknolojileri ve yapay zeka sistemlerine yönelik üç kritik teknoloji alanında Çin’de Amerikan şirketlerinin girişim sermayesi ve hisse ortaklığı yatırımlarını kısıtladı.

(ANADOLU AJANSI)